Việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong tố tụng hình sự được hủy bỏ trong trường hợp nào?

Nội dung chính

• Trong tố tụng hình sự cơ quan nào có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?
• Việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong tố tụng hình sự được hủy bỏ trong trường hợp nào?
• Quyết định hủy bỏ việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải được chuyển ngay đến cơ quan nào?

Trong tố tụng hình sự cơ quan nào có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Tại Điều 225 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định:

Thẩm quyền, trách nhiệm quyết định và thi hành quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

1. Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên tự mình hoặc theo yêu cầu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu có quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt. Trường hợp vụ án do Cơ quan điều tra cấp huyện, Cơ quan điều tra quân sự khu vực thụ lý, điều tra thì Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp huyện, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự khu vực đề nghị Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu xem xét, quyết định áp dụng.

2. Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt ghi rõ thông tin cần thiết về đối tượng bị áp dụng, tên biện pháp được áp dụng, thời hạn, địa điểm áp dụng, cơ quan tiến hành biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt và các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 132 của Bộ luật này.

3. Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải được Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành. Thủ trưởng Cơ quan điều tra đã ra quyết định áp dụng có trách nhiệm kiểm tra chặt chẽ việc áp dụng biện pháp này, kịp thời đề nghị Viện kiểm sát hủy bỏ nếu xét thấy không còn cần thiết.

Cơ quan chuyên trách trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân theo quy định của pháp luật có trách nhiệm thi hành quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

4. Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền và người thi hành quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải giữ bí mật.

Theo đó thì thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt thuộc về các cơ quan sau:

- Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên tự mình hoặc theo yêu cầu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu có quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

- Trường hợp vụ án do Cơ quan điều tra cấp huyện, Cơ quan điều tra quân sự khu vực thụ lý, điều tra thì Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp huyện, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự khu vực đề nghị Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu xem xét, quyết định áp dụng.

Việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong tố tụng hình sự được hủy bỏ trong trường hợp nào? (Hình từ Internet)

Việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong tố tụng hình sự được hủy bỏ trong trường hợp nào?

Căn cứ theo Điều 228 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Hủy bỏ việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải kịp thời hủy bỏ quyết định đó khi thuộc một trong các trường hợp:

1. Có đề nghị bằng văn bản của Thủ trưởng Cơ quan điều tra có thẩm quyền;

2. Có vi phạm trong quá trình áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt;

3. Không cần thiết tiếp tục áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Theo đó việc hủy bỏ biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong tố tụng hình sự được thực hiện trong 03 trương hợp sau:

(1) Có đề nghị bằng văn bản của Thủ trưởng Cơ quan điều tra có thẩm quyền;

(2) Có vi phạm trong quá trình áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt;

(3) Không cần thiết tiếp tục áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Việc hủy bỏ biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt sẽ do viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt thực hiện.

Quyết định hủy bỏ việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải được chuyển ngay đến cơ quan nào?

Căn cứ theo Điều 27 Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP có quy định:

Hủy bỏ, kết thúc việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

1. Khi xét thấy không cần thiết tiếp tục áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên phải có văn bản đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn ra quyết định hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

2. Khi thấy có căn cứ để hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 228 Bộ luật Tố tụng hình sự, Viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn ra quyết định hủy bỏ quyết định đó và gửi cho Thủ trưởng Cơ quan điều tra đã ra quyết định trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định hủy bỏ để chuyển ngay quyết định đó đến cơ quan tiến hành biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt để kết thúc ngay việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Như vậy trường hợp thấy có căn cứ để hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt theo một trong hai trường hợp:

- Có vi phạm trong quá trình áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt;

- Không cần thiết tiếp tục áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn ra quyết định hủy bỏ quyết định đó và gửi cho Thủ trưởng Cơ quan điều tra đã ra quyết định trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định hủy bỏ.

Sau đó Thủ trưởng Cơ quan điều tra phải chuyển ngay quyết định đó đến cơ quan tiến hành biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt để kết thúc ngay việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.