Thanh toán chuyển nhượng là gì? Thanh toán chuyển nhượng có đưa vào các tài khoản thu nhập quốc gia không?

Nội dung chính

• Thanh toán chuyển nhượng là gì?
• Thanh toán chuyển nhượng có đưa vào các tài khoản thu nhập quốc gia không?
• Các khoản phụ cấp, trợ cấp không chịu thuế thu nhập cá nhân là các khoản nào?

Thanh toán chuyển nhượng là gì?

Các khoản thanh toán chuyển nhượng (Transfer payments) là các khoản thanh toán – thông thường bởi chính phủ dưới dạng phúc lợi hay an sinh xã hội – mà không gắn với sản xuất ra sản lượng. Các khoản thanh toán chuyển nhượng không được tính vào chi tiêu chính phủ (G) trong việc tính toán GDP.

Trong đó, chi tiêu chính phủ (Government expenditure) là thành phần của GDP mà bao gồm tất cả chi tiêu của chính phủ cho hàng hóa và dịch vụ, ở tất cả các cấp chính phủ (liên bang, bang và địa phương), nhưng không bao gồm các khoản thanh toán chuyển nhượng (như là phúc lợi hay bảo hiểm xã hội).

Lưu ý: Định nghĩa này có thể bao gồm hay không bao gồm chi tiêu của chính phủ cho trữ lượng vốn cố định, phụ thuộc vào cách thức quốc gia phân loại đầu tư của chính phủ (như là một khoản chi tiêu chính phủ hay một khoản đầu tư).

Hay nói cách khác, thanh toán chuyển nhượng được hiểu là trợ cấp thu nhập (income support).

Trợ cấp thu nhập là khoản tiền chính phủ chi ra, nhưng không nhận lại hàng hóa hay dịch vụ tương ứng. Trong phần lớn trường hợp, những khoản tiền trên liên quan đến sự chuyển giao thu nhập từ một nhóm người này (người nộp thuế) cho những nhóm người khác dưới hình thức phúc lợi xã hội, có thể kể đến như:

- Trợ cấp thất nghiệp: theo quy định tại khoản 1 Điều 42 Luật Việc làm 2013 thì trợ cấp thất nghiệp là một trong 4 chế độ của bảo hiểm thất nghiệp. Với mục đích hỗ trợ người lao động khi bị mất việc làm, học nghề và tìm việc làm mới trên cơ sở khoản trích tiền lương đã đóng vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.

- Trợ cấp xã hội: có thể được hiểu là khoản tiền hoặc tài sản khác do Nhà nước hoặc các tổ chức phi chính phủ cấp cho các thành viên của xã hội trong những trường hợp những thành viên này gặp rủi ro, hiểm nghèo, nghèo đói, bất hạnh nhằm giúp họ khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.

- Tiền hưu trí cho người già có thể hiểu là các khoản tiền trả cho người lao động đã về hưu (hết tuổi lao động) theo quy định của pháp luật.

- ...

Thanh toán chuyển nhượng là gì? (Hình từ Internet)

Thanh toán chuyển nhượng có đưa vào các tài khoản thu nhập quốc gia không?

Có thể thấy rằng đặc điểm nổi bật của các khoản thanh toán chuyển nhượng (transfer payments) là không gắn với sản xuất ra sản lượng nên chúng không được đưa vào các tài khoản thu nhập quốc gia - một hệ thống phản ánh giá trị bằng tiền của sản lượng quốc dân - với tư cách thu nhập của nhân tố sản xuất.

Ngoài ra, căn cứ tại phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia được ban hành kèm theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê 2021 thì:

Tài khoản quốc gia bao gồm các chỉ tiêu sau:

Ngoài ra, theo nguồn trang Thông tin điện tử Tổng cục Thống kê (www.gso.gov.vn) thì:

Thu nhập quốc gia là chỉ tiêu phản ánh kết quả thu nhập lần đầu được tạo ra từ các yếu tố sở hữu của một quốc gia tham gia vào hoạt động sản xuất trên lãnh thổ quốc gia đó hay ở nước ngoài trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm.

Tổng thu nhập quốc gia (GNI) là chỉ tiêu cân đối của tài khoản phân phối thu nhập lần đầu. Do vậy, để tính chỉ tiêu này cần phải lập các tài khoản sản xuất và tài khoản tạo thành thu nhập hoặc phải xuất phát từ chỉ tiêu GDP và các chỉ tiêu có liên quan.

Các khoản phụ cấp, trợ cấp không chịu thuế thu nhập cá nhân là các khoản nào?

Căn cứ tại điểm b khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, khoản 1 Điều 11 Thông tư 92/2015/TT-BTC

- Trợ cấp, phụ cấp ưu đãi hàng tháng và trợ cấp một lần theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công.

- Trợ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần đối với các đối tượng tham gia kháng chiến, bảo vệ tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế, thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ.

- Phụ cấp quốc phòng, an ninh; các khoản trợ cấp đối với lực lượng vũ trang.

- Phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với những ngành, nghề hoặc công việc ở nơi làm việc có yếu tố độc hại, nguy hiểm.

- Phụ cấp thu hút, phụ cấp khu vực.

- Trợ cấp khó khăn đột xuất, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi, mức hưởng chế độ thai sản, mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản, trợ cấp do suy giảm khả năng lao động, trợ cấp hưu trí một lần, tiền tuất hàng tháng, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thất nghiệp và các khoản trợ cấp khác theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật Bảo hiểm xã hội.

- Trợ cấp đối với các đối tượng được bảo trợ xã hội theo quy định của pháp luật.

- Phụ cấp phục vụ đối với lãnh đạo cấp cao.

- Trợ cấp một lần đối với cá nhân khi chuyển công tác đến vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, hỗ trợ một lần đối với cán bộ công chức làm công tác về chủ quyền biển đảo theo quy định của pháp luật. Trợ cấp chuyển vùng một lần đối với người nước ngoài đến cư trú tại Việt Nam, người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, người Việt Nam cư trú dài hạn ở nước ngoài về Việt Nam làm việc.

- Phụ cấp đối với nhân viên y tế thôn, bản.

- Phụ cấp đặc thù ngành nghề.