Quê quán, họ của con sẽ được xác định như thế nào khi làm giấy khai sinh trong trường hợp hai vợ chồng không đăng ký kết hôn?

Nội dung chính

• Chưa đăng ký kết hôn thì họ, quê quán của con khi làm giấy khai sinh được xác định thế nào?
• Ai có thể đi làm giấy khai sinh cho con?
• Thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ thế nào?

Chưa đăng ký kết hôn thì họ, quê quán của con khi làm giấy khai sinh được xác định thế nào?

Căn cứ khoản 2 Điều 26 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định:

"2. Họ của cá nhân được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ của con được xác định theo tập quán. Trường hợp chưa xác định được cha đẻ thì họ của con được xác định theo họ của mẹ đẻ.

Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, chưa xác định được cha đẻ, mẹ đẻ và được nhận làm con nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo thỏa thuận của cha mẹ nuôi. Trường hợp chỉ có cha nuôi hoặc mẹ nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo họ của người đó.

Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, chưa xác định được cha đẻ, mẹ đẻ và chưa được nhận làm con nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo đề nghị của người đứng đầu cơ sở nuôi dưỡng trẻ em đó hoặc theo đề nghị của người có yêu cầu đăng ký khai sinh cho trẻ em, nếu trẻ em đang được người đó tạm thời nuôi dưỡng.

Cha đẻ, mẹ đẻ được quy định trong Bộ luật này là cha, mẹ được xác định dựa trên sự kiện sinh đẻ; người nhờ mang thai hộ với người được sinh ra từ việc mang thai hộ theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình."

Và khoản 8 Điều 4 Luật Hộ tịch 2014 cũng có quy định:

Quê quán của cá nhân được xác định theo quê quán của cha hoặc mẹ theo thỏa thuận của cha, mẹ hoặc theo tập quán được ghi trong tờ khai khi đăng ký khai sinh.

Theo đó, họ cũng như quê quán của cá nhân được xác định theo họ, quê quán của cha hoặc mẹ theo thỏa thuận của cha, mẹ. Theo đó con của anh chị sẽ có họ, quê quán theo họ, quên quán của anh chị. Tuy nhiên do chưa đăng ký kết hôn cho nên về mặt pháp luật thì chỉ mới xác định được người vợ là mẹ của trẻ, người cha thì chưa. Cho nên nếu chưa làm thủ tục nhận cha con thì con của anh chị khi làm giấy khai sinh chỉ có thể theo họ, quê quán của người mẹ.

Xác định họ, quê quán cho trẻ khi cha, mẹ chưa đăng ký kết hôn

Ai có thể đi làm giấy khai sinh cho con?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 15 Luật Hộ tịch 2014 quy định:

"1. Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con; trường hợp cha, mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con thì ông hoặc bà hoặc người thân thích khác hoặc cá nhân, tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ em có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em".

Theo đó cha mẹ là người đầu tiên có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con mình, trường hợp cha, mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con thì ông hoặc bà hoặc người thân thích khác có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em.

Thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ thế nào?

Điều 16 Luật Hộ tịch 2014 có quy định về thủ tục đăng ký khai sinh như sau:

Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho cơ quan đăng ký hộ tịch ((là Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (Ủy ban nhân dân cấp xã), Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và đơn vị hành chính tương đương (Ủy ban nhân dân cấp huyện), Cơ quan đại diện ngoại giao, Cơ quan đại diện lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài).

Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh.

Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ và phù hợp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung khai sinh theo quy định vào Sổ hộ tịch; cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân.

Công chức tư pháp - hộ tịch và người đi đăng ký khai sinh cùng ký tên vào Sổ hộ tịch. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp Giấy khai sinh cho người được đăng ký khai sinh.

Thông thường, khi làm giấy khai sinh cho trẻ thì cha mẹ, người thân thích của trẻ có thể đến Ủy ban nhân dân xã để làm thủ tục. Hồ sơ trình tự thủ tục theo quy định này.