Nghỉ không lương có bị truy thu BHYT khi doanh nghiệp chậm báo giảm lao động không?

Nội dung chính

• Người lao động được nghỉ không lương trong trường hợp nào?
• Nghỉ không lương có bị truy thu BHYT khi doanh nghiệp chậm báo giảm lao động không?
• Cách tính lương của người lao động có ngày nghỉ không lương trong tháng như thế nào?

Người lao động được nghỉ không lương trong trường hợp nào?

Theo Điều 115 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

Nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương

1. Người lao động được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương và phải thông báo với người sử dụng lao động trong trường hợp sau đây:

a) Kết hôn: nghỉ 03 ngày;

b) Con đẻ, con nuôi kết hôn: nghỉ 01 ngày;

c) Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi; cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi chết: nghỉ 03 ngày.

2. Người lao động được nghỉ không hưởng lương 01 ngày và phải thông báo với người sử dụng lao động khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.

3. Ngoài quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương.

Theo đó người lao động được nghỉ không lương 1 ngày trong trường hợp ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.

Trường hợp này người lao động phải thông báo trước cho người sử dụng lao động trước khi nghỉ.

Ngoài ra người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không lương.

Nghỉ không lương có bị truy thu BHYT không? (Hình từ Internet)

Nghỉ không lương có bị truy thu BHYT khi doanh nghiệp chậm báo giảm lao động không?

Theo nội dung hướng dẫn về quy trình báo tăng, báo giảm, điều chỉnh đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN được quy định tại Thủ tục 1.3 Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định 896/QĐ-BHXH năm 2021, người lao động nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng sẽ thực hiện báo giảm lao động để không phải đóng các loại bảo hiểm cho người lao động trong đó có bảo hiểm y tế.

Như vậy, sẽ có 2 trường hợp:

Trường hợp 1: Nghỉ không hưởng lương dưới 14 ngày làm việc

Trường hợp này, người lao động vẫn được tính đóng bảo hiểm xã hội. Kéo theo đó, người này sẽ được đóng bảo hiểm y tế của tháng đó.

Trường hợp 2: Nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày trở lên

Tại tháng người lao động nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày trở lên, người sử dụng lao động sẽ tiến hành thủ tục báo giảm lao động và không đóng các loại bảo hiểm bắt buộc của tháng đó. Do vậy, người lao động trong trường hợp này sẽ không được đóng bảo hiểm y tế.

Đồng thời, tại điểm 2.1 khoản 2 Điều 50 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 (có cụm từ bị thay thế bởi khoản 1 Điều 1 Quyết định 490/QĐ-BHXH năm 2023) có quy định như sau:

Trách nhiệm của người tham gia, đơn vị, Tổ chức dịch vụ

...

2. Trách nhiệm của đơn vị, Tổ chức dịch vụ

2.1. Đơn vị

a) Thực hiện lập, nộp hồ sơ; trích nộp tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN theo đúng quy trình, quy định tại Văn bản này và quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Trường hợp đơn vị lập danh sách báo giảm chậm, đơn vị phải đóng số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết các tháng đó.

...

Như vậy trường hợp sau 14 ngày người lao động nghỉ không lương mà doanh nghiệp không báo giảm lao động sẽ thuộc trường hợp đơn vị lập danh sách báo giảm chậm.

Doanh nghiệp sẽ bị truy thu số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết các tháng đó.

Cách tính lương của người lao động có ngày nghỉ không lương trong tháng như thế nào?

Tại tiết a3 điểm a khoản 1 Điều 54 Nghị định 145/2020/NĐ-CP có quy định như sau:

Hình thức trả lương

Hình thức trả lương theo Điều 96 của Bộ luật Lao động được quy định cụ thể như sau:

1. Căn cứ vào tính chất công việc và điều kiện sản xuất, kinh doanh, người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận trong hợp đồng lao động hình thức trả lương theo thời gian, theo sản phẩm và trả lương khoán như sau:

...

a3) Tiền lương ngày được trả cho một ngày làm việc. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tháng chia cho số ngày làm việc bình thường trong tháng theo quy định của pháp luật mà doanh nghiệp lựa chọn. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tuần thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tuần chia cho số ngày làm việc trong tuần theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

...

Theo đó ngày công tính lương một ngày sẽ được tính bằng tiền lương của tháng chia cho số ngày làm việc.

- Nếu tháng đó người lao động không nghỉ ngày nào thì người lao động sẽ được hưởng trọn tiền lương tháng đó.

- Nếu tháng đó người lao động có nghỉ không hưởng lương thì cách tính tiền lương như sau:

Tiền lương người lao động được nhận = Tiền lương tháng - Số tiền lương một ngày làm việc x Số ngày người lao động nghỉ không lương.