Giải quyết vấn đề quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của một người khi Tòa án hủy quyết định tuyên bố chết

Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về Hủy bỏ quyết định tuyên bố chết:

1. Khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.

2. Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:

a) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;

b) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.

3. Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn.

Trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.

4. Quan hệ tài sản giữa vợ và chồng được giải quyết theo quy định của Bộ luật này, Luật hôn nhân và gia đình.

5. Quyết định của Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

Như vậy, hệ quả pháp lý của việc hủy bỏ quyết định tuyên bố một người đã chết như sau:

- Đối với quan hệ nhân thân: Không đương nhiên khôi phục mọi quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố chết mà căn cứ vào tình trạng thực tế để xem xét trường hợp nào sẽ được khôi phục.

- Đối với quan hệ tài sản: Những người đã nhận thừa kế của người bị tuyên bố chết chỉ phải trả lại tài sản khi tài sản đó vẫn tồn tại. Nếu tài sản đó không còn, người hưởng thừa kế không có nghĩa vụ trả lại.

Trân trọng!