Công thức tính độ cao mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám như thế nào?

Nội dung chính

• Công thức tính độ cao mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám như thế nào?
• Việc giám sát biến đổi mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải đảm bảo những quy định gì?
• Sản phẩm giám sát mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải thực hiện những công việc gì?

Công thức tính độ cao mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám như thế nào?

Căn cứ theo Điều 9 Thông tư 16/2023/TT-BTNMT quy định về việc tính toán độ cao mực nước cụ thể như sau:

Tính toán độ cao mực nước

Độ cao mực nước được xác định bởi chênh cao giữa độ cao quỹ đạo vệ tinh (Alt) với trị đo khoảng cách đo cao vệ tinh R và các số hiệu chỉnh khác nhau (gồm: trễ thời gian khi các xung tín hiệu ra-đa đi qua môi trường khí quyển, ảnh hưởng của thủy triều Trái đất), áp dụng công thức dưới đây:

WSH = Alt - R + [DTC + WTC + IC + Ts ] - GC

Trong đó:

- DTC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng đối lưu khô

- WTC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng đối lưu ướt

- IC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng điện ly

- Ts là số hiệu chỉnh do ảnh hưởng thủy triều Trái đất rắn

- GC là số hiệu chỉnh Geo-ô-ít

Số hiệu chỉnh khúc xạ khí quyển được sử dụng là số hiệu chỉnh mô hình tiêu chuẩn có trong bản ghi dữ liệu I/GDR. Độ cao mực nước sau khi tính toán sẽ được quy chiếu về mặt Geo-ô-ít toàn cầu EGM2008.

Theo đó, công thức tính độ cao mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám được xác định bởi chênh cao giữa độ cao quỹ đạo vệ tinh với trị đo khoảng cách đo cao vệ tinh R và các số hiệu chỉnh khác nhau, áp dụng công thức dưới đây:

WSH = Alt - R + [DTC + WTC + IC + Ts ] - GC

Trong đó:

- DTC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng đối lưu khô

- WTC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng đối lưu ướt

- IC là số hiệu chỉnh khúc xạ ở tầng điện ly

- Ts là số hiệu chỉnh do ảnh hưởng thủy triều Trái đất rắn

- GC là số hiệu chỉnh Geo-ô-ít

Số hiệu chỉnh khúc xạ khí quyển được sử dụng là số hiệu chỉnh mô hình tiêu chuẩn có trong bản ghi dữ liệu I/GDR. Độ cao mực nước sau khi tính toán sẽ được quy chiếu về mặt Geo-ô-ít toàn cầu EGM2008.

Công thức tính độ cao mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám như thế nào? (Hình từ Internet)

Việc giám sát biến đổi mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải đảm bảo những quy định gì?

Theo Điều 13 Thông tư 16/2023/TT-BTNMT về việc giám sát biến đổi mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải đảm bảo những quy định sau:

[1] Giám sát mực nước lưu vực sông tại mỗi vị trí trạm ảo được thực hiện bằng cách theo dõi chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian tương ứng với các chu kỳ lặp của loại vệ tinh đo cao được sử dụng.

[2] Chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian được thiết lập khi độ cao mực nước tại mỗi chu kỳ lặp được tính chuyển về độ cao mực nước tương đối so với độ cao mực nước của một chu kỳ lặp bất kỳ, được chọn làm gốc tham chiếu hoặc so với độ cao mực nước trung bình trong toàn bộ thời kỳ giám sát.

[3] Tại mỗi vị trí trạm ảo được thực hiện nếu như hiệu suất của trị đo cao vệ tinh (tức là tỷ số giữa số chu kỳ cho dữ liệu có giá trị sử dụng trên tổng số chu kỳ lặp giám sát) đạt tối thiểu 30% trở lên.

[4] Chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian tại mỗi vị trí trạm ảo cần thể hiện được quy luật biến đổi theo mùa trong năm.

[5] Đánh giá độ tin cậy của kết quả giám sát mực nước lưu vực sông được thực hiện trên cơ sở kiểm định chéo bằng cách so sánh giữa hai chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian của hai trạm ảo gần nhau với giả thiết rằng biến đổi mực nước của hai trạm ảo này là tương tự nhau.

Mức độ tương quan của hai chuỗi biến đổi mực nước được xác định bằng hệ số tương quan R2.

Sản phẩm giám sát mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải thực hiện những công việc gì?

Căn cứ theo Điều 14 Thông tư 16/2023/TT-BTNMT quy định về sản phẩm giám sát mực nước lưu vực sông cụ thể như sau:

Sản phẩm giám sát mực nước lưu vực sông

1. Dữ liệu đo cao vệ tinh được ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

2. Dữ liệu ảnh viễn thám được sử dụng trong việc giám sát mực nước lưu vực sông ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

3. Báo cáo kết quả tính toán độ cao mực nước lưu vực sông tại các trạm ảo phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

4. Báo cáo kết quả tính toán chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian tại các trạm ảo phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

5. Báo cáo giám sát mực nước lưu vực sông phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

Theo đó, sản phẩm giám sát mực nước lưu vực sông bằng công nghệ viễn thám phải thực hiện những công việc sau đây:

- Báo cáo kết quả tính toán độ cao mực nước lưu vực sông tại các trạm ảo phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

- Báo cáo kết quả tính toán chuỗi biến đổi mực nước theo thời gian tại các trạm ảo phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

- Báo cáo giám sát mực nước lưu vực sông phải ghi trên các thiết bị lưu trữ số.

Lưu ý: Thông tư 16/2023/TT-BTNMT có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/12/2023!

Trân trọng!