Lãi suất điều hành là gì? Lãi suất điều hành tăng hoặc giảm khi nào?

Nội dung chính

• Lãi suất điều hành là gì?
• Lãi suất điều hành tăng hoặc giảm khi nào?
• Ngân hàng nhà nước đã hạ một số lãi suất điều hành từ ngày 03/04/2023?

Lãi suất điều hành là gì?

Lãi suất điều hành là cụm từ mà chúng ta thường thấy rất nhiều trên báo chí mỗi khi Ngân hàng Nhà nước có sự điều chỉnh thay đổi về lãi suất. Tuy nhiên, hiện nay pháp luật lại không có một quy định nào quy định chi tiết, cụ thể về lãi suất điều hành.

Tại Điều 12 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 2010 có quy định như sau:

Lãi suất

1. Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cơ bản và các loại lãi suất khác để điều hành chính sách tiền tệ, chống cho vay nặng lãi.

2. Trong trường hợp thị trường tiền tệ có diễn biến bất thường, Ngân hàng Nhà nước quy định cơ chế điều hành lãi suất áp dụng trong quan hệ giữa các tổ chức tín dụng với nhau và với khách hàng, các quan hệ tín dụng khác.

Như vậy, từ quy định trên chúng ta có thể hiểu rằng, lãi suất điều hành là công cụ, chính sách của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để điều tiết các chỉ tiêu của nền kinh tế vĩ mô như lạm phát, tỷ giá, lãi suất trên thị trường.

Ngân hàng Nhà nước thường dùng các công cụ như trần lãi suất cho vay, trần tăng trưởng tín dụng, tỷ lệ dự trữ bắt buộc,... để điều hành chính sách tiền tệ quốc gia.

Lãi suất điều hành được quyết định bởi Ngân hàng Nhà nước và có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào tình hình kinh tế.

Lãi suất điều hành là gì? Lãi suất điều hành tăng hoặc giảm khi nào? (Hình từ Internet)

Lãi suất điều hành tăng hoặc giảm khi nào?

Thông thường, Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng lãi suất điều hành khi muốn kiềm chế lạm phát hoặc khi nền kinh tế đang phát triển quá nóng và có nguy cơ gây ra sự suy giảm sau đó. Khi đó, việc tăng lãi suất điều hành sẽ giúp giảm đà tăng giá và kiểm soát sự phát triển quá nóng của thị trường tài chính.

Ngược lại, việc giảm lãi suất điều hành nhằm mục đích kích thích tăng trưởng nền kinh tế hoặc giảm thiểu tác động của sự suy giảm kinh tế. Giảm lãi suất điều hành có thể làm giảm chi phí vay và tăng cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp và cá nhân, tăng chi tiêu và đẩy mạnh hoạt động kinh tế.

Việc tăng hoặc giảm lãi suất điều hành phải được cân nhắc cẩn thận và phải đảm bảo rằng sự ảnh hưởng của nó đến thị trường tài chính, tăng trưởng kinh tế và lạm phát được kiểm soát và ổn định.

Ngân hàng nhà nước đã hạ một số lãi suất điều hành từ ngày 03/04/2023?

Ngày 31/03/2023, Ngân hàng nhà nước đã ra thông báo giảm trần mức lãi suất huy động vốn áp dụng đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Cụ thể, theo Quyết định 575/QĐ-NHNN năm 2023 (Có hiệu lực từ ngày 03/04/2023) mà Ngân hàng Nhà nước mới ban hành thì kể từ ngày 03/04/2023, mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng là 0,5%/năm. Trước đó, mức lãi suất tối đa áp dụng đối với hình thức gửi tiết kiệm này là 1,0%/năm.

Ngân hàng Nhà nước cũng điều chỉnh mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng là 5,5%/năm. Riêng Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô áp dụng mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng là 6,0%/năm.

So với lần điều chỉnh gần nhất tại Quyết định 1812/QĐ-NHNN năm 2022 thì mức lãi suất tối đa trong hình thức gửi tiết kiệm này đã giảm từ 6,0%/năm xuống còn 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng và từ 6,5%/năm xuống còn 6,0%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng.

Đây là lần đầu tiên Ngân hàng Nhà nước giảm trần lãi suất huy động trong gần 3 năm gần đây. Còn hai lần điều chỉnh gần nhất vào tháng 9 và 10 năm ngoái thì trần lãi suất huy động đã tăng 0,3 đến 1%/năm.

Trước đó, ngày 14/03/2023, tại Quyết định 313/QĐ-NHNN năm 2023, Ngân hàng Nhà nước cũng đã điều chỉnh giảm mức lãi suất điều hành bao gồm lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4,5%/năm xuống 3,5%/năm và lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của Ngân hàng Nhà nước đối với tổ chức tín dụng giảm từ 7%/năm xuống 6%/năm.

Trân trọng!